Dünyanın En İyi Satranççıları Fiziki Egzersiz Yapar Mı ?

Erman Üsküdarlı
20 Nis
4 dakikada okunur

Güncelleme tarihi: 22 Nis

En yüksek seviyede satranç oynayabilmenin önemli bir koşulu da fiziksel kapasite seviyesinin üst düzey olmasıdır. Bobby Fischer’in dediği gibi fiziki kondisyon top seviyede olmalı. Birçok üst düzey satranç oyuncusu fiziksel kapasitelerini arttırmak için bilinçli bir şekilde spor yapmaktadır.

Magnus Carlsen ( Dünya Satranç Şampiyonu)

Magnus Carlsen 6 saatlik zorlu satranç karşılaşmasına hazırlanabilmek için futbol ve tenis oynuyor. Önemli şampiyonalara kondisyoneri, beslenme uzmanı ve masözü ile beraber gidiyor.

Magnus Carlsen The Wall Street Journal’a verdiği röportajda “Sağlıklı bir dietin ve aktif olmanın en yüksek performansı yakalamak için önemli bir avantaj olduğu, diğer tüm branşlarda da tüm profesyonel atletlerin bu konuya çok dikkat ediyor.

Satranç karşılaşmalarının ortalama 5 saat sürüyor fiziksel ve mental dayanıklılığın başarı için en büyük faktör fiziki egzersiz yapmak.

Futbol, hem mental hem de fiziksel dayanıklılığımı geliştirmemde bana büyük fayda sağladı. 90 dk süren bir futbol maçında sporcunun yaklaşık 11 km koşuyor, topla beraber yapılan dripling ve pas koordinasyon çalışmasının kinesyoloji uzmanları tarafından beyin hücrelerinin aktif hale gelmesinde ve beyne giden kan akışını arttıran en iyi egzersiz olduğunu belirtiyorlar.

Fiziki egzersizlerin uyku düzenimi olumlu yönde etkilediğini ve satranç karşılaşmasında konsantrasyonu sağlamak için mükemmel bir fayda sağladığını belirtebilirim. Çoğu karşılaşma yorgunluk yüzünden kaybediliyor.

Seyahatlerde ve turnuvalarda futbol oynayabileceği bir alan bulamadığımda hemen bir yoga stüdyosu araştırıyorum. Yoga konsantrasyonumu arttırmada bana büyük katkı sağlıyor.

Fiziki dinçliğin (fitness) beyin sağlığı üzerinde muhteşem bir etkisi var.

Fiziksel aktivite size sadece fiziksel dayanıklılık sağlamakla kalmayıp aynı zamanda yaratıcı düşünme, problem çözme ve meydan okuma fırsatı da veriyor.

Bunun bilincinde olduğum için ultra dayanıklılık stratejisiyle çalışmalarıma devam ediyorum”

Carlsen, Men’s Health dergisine verdiği röportajda ise, “Fitness ve satranç birbiri ile paralel gelişiyor, vücudu çalıştırmak beyni çalıştırmak kadar önemli, kullanılmayan kasları maalesef kaybediyoruz”.

Sergey Karjakin (Dünyanın en genç yaşta büyükusta olan sporcusu, 2016 Dünya Satranç Şampiyonluk Karşılaşması Finalisti)

Karjakin’in kondisyoneri ve masörü bulunuyor. Sporcu her gün yaptığı fiziki egzersizler dışında yüzüyor ve voleybol oynuyor.

Bobby Fischer (11. Dünya Satranç Şampiyonu) :

1972 Spassky – Fischer Dünya Şampiyonluk maçının hazırlık döneminde, Fischer’ın her gün ağırlık antrenmanları yaptığı, 45 dakika yüzdüğü, her gün havuç suyu içtiği ve salata takviyeleri ile beslendiği bilinir. Fischer ayrıca her gün saunaya gidip ve karşılaşmalardan sonra masaj yaptırırdı. Bu Fischer’in günlük rutuniydi.

Mikhail Botvinik (6. Dünya Satranç Şampiyonu) :

Eski Dünya Şampiyonu Mikhail Botvinik, fiziki egzersizlerin satranç sporuna faydalarını ilk bilenler arasında yer alıyordu.

Zhao Zong Yuan (Avustralya’nın en yüksek ratingli satranç sporcusu) :

Tıp eğitimi almış Zhao “Uzun süren turnuvalarda dayanıklılık kapasitesinin arttırmalısınız. Çünkü satranç maraton gibidir.

5 saat üzerinde oynanan oyunlar, karşılaşma sonrası yapılan analizlerde ortaya çıkan muhtemel hamlelerin paylaşımı, konsantrasyonun en üst seviyede kullanımı gerektirir.

11 round süren bir turnuvada sonucu en çok etkileyen faktör yorgunluktur. Her turnuvada en az 2-4 kg. arasında kilo kaybediyorum.

Turnuvalarda ekstra kaloriye ihtiyacım olduğunu biliyorum, bu yüzden, konsantrasyonumun bozulmaması için karşılaşmadan hemen önce yemek yemiyorum.

Günümüzde oynanan satranç turnuvaları eskiye oranla çok daha uzun sürüyor. Bu daha çok stres ve beyin yorgunluğu demek. Birçok sporcu bu yüzden turnuva sırasında kan basıncı problemi yaşıyor.

Beyin metabolik enerjiyi en fazla tüketen organımızdır. Karşılaşma sırasında adrenalin seviyeniz çok yükselirse ya da çok sinirlenirseniz karşılaşmanın sonuna yaklaşmışsınız demektir.

Günümüzde 40 yaşın üstünde en üst seviyede satranç sporcusu bulmak çok zor. 40 yaşın üzerinde olan Eski Dünya Şampiyonu Vishy Anand, vejeteryan, alkolden her zaman uzak duran ve fiziki egzersizlerin önemini bilen elit bir satranççı olarak karşımıza çıkar, Anand her sabah iki saat egzersiz yapıyor.

Gawain Jones (2012 – 2017 İngiltere Şampiyonu) “Fiziki egzersiz ve uyguladığım diyetle performansının daha da arttığını her geçen gün daha net görüyorum”.

Levon Aronian ( FIDE Dünya Kupasının Sahibi 2005 – 2017 ve Ermenistan Erkek Milli Takımı ile üç Olimpiyat Şampiyonluğu)

Aronian her gün 2 saat düzenli spor yapıyor.

Vladimir Kramnik (14. Dünya Satranç Şampiyonu

2012 yılında New In Chess dergisine verdiği röportajda; Carlsen başarılı çünkü fiziki kondisyonu ve yeteneği onu enerji seviyesi olarak hep üst seviyede performans sergilemesini sağlıyor. Yaptığınız günlük egzersizler, beyninizdeki hemisferleri çalıştırarak size büyük avantaj sağlar.

Natalia Pogonina: (Olimpiyat Şampiyonu Rusya Kadın Milli Takım Sporcusu)

“Fiziki egzersizlerin önemini her zaman savundum. Zihinsel çalışma daha fazla enerji ve daha fazla kondisyon gerektiriyor. Saatler süren karşılaşmalardan sonra bir maraton koşucusu kadar tükenmişliği yaşıyorsunuz. En üst seviyede oynanan 9 tur üzerinden oynanan bir turnuvada çoğu oyuncu baskı (fiziksel ve psikolojik) altında kalıyor.

Geçmiş yıllarda yapılan Dünya Kadınlar Satranç Şampiyonasının eşitlik bozma karşılaşmalarında günde 2 tur oynanan sporcular oldu. Bu yüzden bazı sporcular tüm gün satranç oynamak zorunda kaldı ve hatta bazı maçlar gece yarısı 2’ ye kadar devam etti. Bu şampiyonalardan sonra, başarılı sporcuların fiziki kapasitelerinin önemi bir kez daha karşımıza çıkıyor. Satranç sporcuları için en uygun fiziksek aktivite olarak jogging, yüzme, koşu ve fitness salonlarında egzersiz yapmalarını öneririm.

Dünya Kadınlar Satranç Şampiyonu Alexandra Kosteniuk’un koşu bağımlısı, Kramnik’i yüzmeyi çok seviyor, Anand ise çok disiplinli bir şekilde egzersiz yaptığını çok yakından biliyorum.

Yapılan düzenli egzersizlerin dayanıklılığı ve beyin gücünü arttırdığını yapılan araştırmalarda tespit edildi. Oynanan bir satranç karşılaşmasından sonra yüzmek ya da koşmak toparlanmak için sporcular için harika bir hamle olabilir.

Akılcı beslenme davranışının ve kazanılan doğru alışkanlıkların başarıya büyük katkı sağladığını biliyoruz. Sağlıklı beslenme konusu, Dünya Şampiyonlarında final oynayan sporcular için çok önemli bir faktör. Bu yüzden son yıllarda sporcular, beslenme uzmanları ve aşçılarını ile şampiyonalara beraberinde götürüyorlar.

Hafıza gelişimine katkı sağlayan besinler; balık, brokoli, ıspanak, fındık, bal ve süt olarak söyleyebilirim. Sporculara karşılaşma sırasında çok fazla kahve şeker tüketmemelerini de önerebilirim”.

Alexandra Kosteniuk (12. Dünya Kadınlar Satranç Şampiyonu) :

Koşu bağımlısı Kosteniuk, 2016 yılında 40. Paris Maratonunu (42 km 195 metre) 4 saat 8 dakikada tamamladı. Bu Kosteniuk’un inanılmaz bir fiziki dayanıklılığa sahip olduğunu bizlere gösteriyor.

Susan Polgar (1996 – 1999 Dünya Kadınlar Satranç Şampiyonu)

Eski Dünya Şampiyonu ve satranç antrenörü Susan Polgar çalıştırdığı sporcuların yüksek yoğunluklu bir egzersiz programı olan crossfit çalışmalarına katılmasını sağlıyor. “Bu çalışma ilk başlarda sporcularımı oldukça zorladı fakat bu günlerde fiziki egzersizlerin faydalarını kendilerinde fazlasıyla görüyorlar”.